Kinh nguyệt bị rối loạn là hiện tượng thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản và đặc biệt là giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh. Nếu không được khắc phục sớm, tình trạng này không chỉ gây ra nhiều phiền toái mà còn ảnh hưởng lớn đến sức khỏe sinh sản của người phụ nữ. Vậy dấu hiệu nhận biết và cách điều trị rối loạn kinh nguyệt như thế nào?
Nội dung
1. Rối loạn kinh nguyệt là gì?
Chu kỳ kinh nguyệt là thước đo phản ánh sức khỏe sinh lý và sinh sản của phái đẹp. Một chu kỳ kinh nguyệt ở phụ nữ khỏe mạnh thường ở mức trung bình 28 ngày, có thể dao động trong khoảng 22 – 35 ngày, số ngày hành kinh từ 3 – 7 ngày và lượng máu kinh mất đi dao động từ 50 – 80 ml. Khi có sự thay đổi bất thường về chu kỳ kinh nguyệt, thời gian hành kinh và lượng máu kinh thì tình trạng này được gọi là rối loạn kinh nguyệt.
Hiện tượng này có thể xảy ra ở nhiều độ tuổi như tuổi dậy thì, sau sinh, tiền mãn kinh – mãn kinh… gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống sinh lý của người phụ nữ.
2. Nhận biết các biểu hiện rối loạn kinh nguyệt thường gặp
Những biểu hiện rối loạn kinh nguyệt thường gặp:
- Chu kỳ kinh nguyệt ngắn hơn (dưới 22 ngày) hoặc dài hơn (nhiều hơn 35 ngày) hoặc vô kinh (không có kinh nguyệt từ 6 tháng trở lên).
- Thời gian hành kinh thay đổi, có thể thiểu kinh (số ngày có kinh nguyệt ngắn hơn 2 ngày) hoặc rong kinh (số ngày có kinh nhiều hơn 7 ngày).
- Máu kinh ra nhiều bất thường, nhiều hơn 80 ml/kỳ (cường kinh) hoặc máu kinh ra ít hơn 50 ml/kỳ (thiểu kinh).
- Kinh nguyệt có màu đen, có lẫn máu cục hoặc máu tươi.
- Xuất hiện triệu chứng đau bụng dưới khi hành kinh, đau lưng, căng ngực, buồn nôn, dễ xúc động…
3. Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt
Hiểu rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này là cơ sở để chị em có thể khắc phục, lựa chọn cách điều trị rối loạn kinh nguyệt hiệu quả.
Theo PGS.TS. Lưu Thị Hồng, đối với phụ nữ qua tuổi 30, hệ trục Não bộ – Tuyến yên – Buồng trứng (nơi sản xuất và điều phối nội tiết tố nữ) hoạt động suy yếu là nguyên nhân chính khiến kinh nguyệt bị rối loạn.
Sự xáo trộn bộ 3 nội tiết nữ quan trọng là Estrogen, Progesterone và Testosterone sẽ khiến trứng không trưởng thành và rời khỏi buồng trứng, dẫn tới kinh nguyệt không xuất hiện mặc dù Estrogen vẫn được sản xuất, nhưng cơ thể không đủ Progesterone để cân bằng ảnh hưởng của Estrogen; hoặc cả Progesterone và Estrogen đều giảm thấp. Từ đó, khiến vòng kinh không đều, kéo dài trên 7 ngày hoặc quá ngắn, lượng máu mất nhiều…
Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác cũng có thể khiến kinh nguyệt bị rối loạn như:
- Tăng hoặc giảm cân đột ngột.
- Ăn uống không khoa học, quá kiêng khem, thiếu Carbohydrate hoặc nhiều muối, đường…
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc tránh thai, thuốc giảm cân, các loại thuốc steroid, thuốc kháng sinh…
- Tập thể dục, hoạt động thể chất quá mức.
- Rối loạn tuyến giáp.
- Mắc một số bệnh lý như hội chứng buồng trứng đa nang, u xơ tử cung, ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng, ung thư tử cung…
4. Các tác hại do kinh nguyệt rối loạn chị em cần lưu ý
Kinh nguyệt bị rối loạn không chỉ gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày, làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người phụ nữ mà còn có thể dẫn đến nhiều tác hại nghiêm trọng khác, bao gồm:
4.1 Nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa
Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, từ đó tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm như viêm âm đạo, viêm buồng trứng, u màng trong tử cung…
4.2 Tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn
Chu kỳ kinh quá dài hay quá ngắn gây khó khăn cho việc thụ thai vì rất khó dự tính ngày rụng trứng để quan hệ do thời điểm rụng trứng thất thường. Từ đó làm tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn.
4.3 Dấu hiệu của nhiều bệnh lý phụ khoa nguy hiểm
Rối loạn kinh nguyệt có thể là dấu hiệu của các bệnh lý như ung thư niêm mạc tử cung, ung thư buồng trứng, u xơ tử cung… gây ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng nếu không chữa trị sớm.
4.4 Dễ dẫn đến thiếu máu
Lượng máu kinh ra nhiều và kéo dài là một trong những nguyên nhân dẫn đến thiếu máu. Không chỉ vậy, tình trạng này còn khiến chị em dễ chóng mặt, da xanh xao, người mệt mỏi, tim loạn nhịp, thở gấp…
4.5 Ảnh hưởng đến sinh hoạt tình dục
Kinh nguyệt bị rối loạn kéo theo chuyện chăn gối vợ chồng cũng trở nên thất thường hơn. Bởi việc quan hệ tình dục vào những ngày “đèn đỏ” rất dễ gây viêm nhiễm và nguy cơ cao mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Ngoài ra, kinh nguyệt rối loạn còn ảnh hưởng trực tiếp đến nhan sắc của phái đẹp như làn da kém mịn màng. Chị em dễ cáu gắt, nóng tính, lo lắng, căng thẳng và mất đi sự tự tin trong cuộc sống.
5. Điều trị rối loạn kinh nguyệt: Nên làm gì để cải thiện sớm?
Nếu bạn đang băn khoăn không biết rối loạn kinh nguyệt phải làm sao để cải thiện hiệu quả thì hãy tham khảo ngay các phương pháp sau:
5.1 Thay đổi lối sống, nghỉ ngơi hợp lý
Xây dựng lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc khoảng 8 tiếng mỗi ngày, nghỉ ngơi hợp lý, vận động vừa phải, tránh sử dụng các chất kích thích… sẽ giúp cải thiện tình trạng kinh nguyệt bị rối loạn.
5.2 Quản lý căng thẳng, giữ tâm lý thoải mái
Áp lực và căng thẳng là một trong những tác nhân khiến chu kỳ kinh nguyệt đến sớm hoặc đến muộn hơn hay thậm chí là vô kinh. Nguyên nhân là do khi stress, cơ thể sẽ tăng tiết hormone Cortisol – một loại hormone ảnh hưởng đến quá trình sản sinh nội tiết tố nữ. Chính vì vậy, bạn nên giữ tâm lý thoải mái và thư giãn cơ thể bằng cách tập thể dục nhẹ nhàng, tập yoga, ngồi thiền hay đi bộ…
5.3 Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Có chế độ ăn uống khoa học, cân bằng 4 nhóm dinh dưỡng: chất béo, chất đạm, chất bột đường, vitamin và khoáng chất cũng là cách hỗ trợ điều trị rối loạn kinh nguyệt. Đồng thời, tăng cường bổ sung các loại rau xanh; trái cây; thực phẩm giàu vitamin B như sữa, trứng, thịt bò, gan… Ngoài ra, đu đủ xanh, nghệ, gừng, rau mùi tây, dứa, đường thốt nốt, nha đam, mướp đắng… cũng là những thực phẩm tốt cho phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn.
5.4 Điều trị tốt các bệnh lý phụ khoa
Đối với các trường hợp chu kỳ kinh nguyệt rối loạn do các bệnh lý phụ khoa, bạn nên thăm khám sớm và tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ. Sau khi các bệnh lý phụ khoa được chữa trị, tình trạng rối loạn kinh nguyệt cũng sẽ được cải thiện.
